Politiek verslaggever Hans van Soest bespreekt in de rubriek Onder Politici elke week wat er speelt in Den Haag. Deze week: hoe een wet werd aangenomen waarvan niemand de reikwijdte overziet.
Consternatie in het vragenuurtje deze week. Kamerleden bevroegen landbouwminister Carola Schouten over de uitleg van een nieuwe wet. Curieus. Diezelfde Kamerleden hadden nog maar drie weken ervoor met de wet ingestemd. En daarna werd die als hamerstuk aangenomen door de Eerste Kamer. Alleen: niemand lijkt dus precies te hebben overzien waar ze ‘ja’ tegen zeiden.
Het gaat om de uitwerking van een Europese maatregel voor diergezondheid. Normaal weinig opzienbarend, ware het niet dat de Partij voor de Dieren een amendement indiende dat regelt dat ‘het niet langer is toegestaan dieren te houden in een huisvestingssysteem dat hun permanent de mogelijkheid ontneemt om hun natuurlijke gedrag te vertonen’. En dat amendement kreeg een meerderheid met hulp van D66, PVV, PvdA, SP, GroenLinks, Ja21, Volt en Bij1. De hele wet werd met vrijwel algemene stemmen aangenomen.
Gevolgen
Schouten laat nu onderzoeken wat de juridische gevolgen zijn. Volgens de Partij voor de Dieren moet hiermee de intensieve veeteelt aan banden worden gelegd. Volgens regeringspartijen VVD en CDA betekent dit niets. VVD-Kamerlid Thom van Campen wilde dat Schouten veehouders geruststelt dat zij ‘niet het roer radicaal moeten omgooien’. Maar, zo zei Schouten: de wet is aangenomen. In de Eerste Kamer zelfs zonder dat er ook maar één partij een vraag over stelde, benadrukte ze.
,,Het is volstrekt onduidelijk wat deze wetswijziging betekent’’, foetert Sjaak van der Taak, voorzitter van landbouworganisatie LTO Nederland. ,,Terwijl we net een half jaar een publiek debat over het belang van uitvoerbare regelgeving hebben gevoerd.’’
Beterschap
Daar raakt Van der Tak een gevoelig punt. Elke politieke partij beloofde beterschap nadat twee parlementaire onderzoekscommissies onlangs concludeerden dat de Kamer allerlei wetten aanneemt zonder voldoende stil te staan bij de vraag wat dit betekent in de praktijk. Resultaat: uitvoeringsorganisaties die het werk niet aankunnen en burgers die worden geconfronteerd met regels die anders uitpakken dan bedoeld (zie de toeslagenaffaire). En nu werd een wet aangenomen waarvan de minister nog moet uitzoeken wat de gevolgen ervan zijn?
Eerste Kamerleden lijken wat verlegen als hen ernaar wordt gevraagd. CDA-senator Joop Atsma was bij de commissievergadering die de wet behandelde op 18 mei, maar wil niet reageren. ,,Als ondervoorzitter van de commissie heb ik geen mening over de inhoud.’’ In de vergadering moest de commissie beslissen wat er met het voorstel zou gebeuren. Had iemand behoefte om schriftelijke vragen te stellen aan de minister? Nee. Had iemand behoefte aan een debat? Nee. Dus zou het op 25 mei als hamerstuk worden afgedaan.
CDA-senator Greet Prins is woordvoerder landbouw, maar was niet in de bewuste vergadering. ,,Ik zat in een debat over corona. Achteraf kan ik wel verklaren waarom niemand is aangeslagen. Het leek niet spannend omdat collega’s uit de Tweede Kamer niet hebben gewaarschuwd voor dit amendement. En LTO blijkt wel te hebben gewaarschuwd, maar die mail is te laat gezien. We kregen zoveel andere mail over corona.’’
Slapen
VVD-senator Pim van Ballekom zat wel in die vergadering. Hij vindt niet dat de Eerste Kamer heeft zitten slapen. ,,Integendeel. De minister had al gezegd dat zij nog met een uitwerking zou komen van de wet. Als er iets niet in de haak zou zijn, had zij ons wel gewaarschuwd. Dat is niet gebeurd. Bovendien vloeit deze wet voort uit Europese regelgeving en had de Tweede Kamer al ingestemd, dan kunnen wij nog weinig toevoegen. Wij hebben geen recht op amendement.’’
In de Tweede Kamer zijn veel ervaren landbouwwoordvoerders na de verkiezingen verdwenen. VVD’er Van Campen wijst erop dat het gewraakte amendement heel algemeen geformuleerd is. De angst bij boeren en bij houders van huisdieren dat zij straks niets meer mogen, vindt hij vervelend. ,,Maar de uitleg die de Partij voor de Dieren eraan geeft, klopt niet.’’
Maar of dat echt zo is, onderzoekt de minister dus nog. ,,Dan moet blijken wat de Kamers nou eigenlijk bedacht hebben’’, zegt Van der Tak. ,,De een leest hierin dat we geen honden meer mogen aanlijnen of vogels in de volière mogen houden, de ander stelt dat dit het einde van de veehouderij is en een derde geeft aan dat er niets verandert. Ongelofelijk teleurstellend en zorgelijk dat zulke wetswijzigingen worden aangenomen.’’
Comments