Vasco van der Boon 4 mrt
Invoering van een gebruiksbelasting op vlees, zoals D66, GroenLinks en de Partij voor de Dieren bepleiten, is in Nederland vrijwel onmogelijk. Te fraudegevoelig en onuitvoerbaar, terwijl milieu- of gezondheidseffecten grotendeels uitblijven, concluderen onderzoekers van adviesbureau EY.
Ambtenaren van Financiën opperden zo'n vleestaks vorig jaar in een advies, maar nu duikt de heffing ook in verkiezingsprogramma's op. EY is er duidelijk over: als een nieuw kabinet een Nederlandse vleestaks aan het begin van de voedselketen heft, verhuizen vleesproducenten of slachterijen simpelweg naar omringende landen.
Welk deel pizza-salami?
Een heffing van een Nederlandse vleestaks later in de voedselketen is niet te handhaven. Computersystemen van de overbelaste Belastingdienst zijn daar niet voor geëquipeerd, constateert EY. 'Hoe ga je bepalen welk deel van de pizza-salami in de vleestaks valt?', vatte het kandidaat-Kamerlid Eline Vedder (CDA) dit handhavingsprobleem in februari samen. Ze deed dat tijdens een verkiezingsdebat georganiseerd door actiegroep Greenpeace — voorstander van een vleestaks.
D66 wil een 'duurzaamheidsheffing op vlees'. GroenLinks verlangt 'een eerlijke vleesprijs waarin alle kosten van vlees zijn doorberekend'. De Partij voor de Dieren heeft het over de 'maatschappelijke kosten van vlees' die in de prijs moeten komen. Het gaat dan om schade aan gezondheid en milieu die de consumptie en productie van vlees zou veroorzaken.
Vlees voor lage inkomens
Kandidaat-Kamerlid Joris Thijssen (PvdA), afkomstig van Greenpeace, benadrukte tijdens het Greenpeace-debat dat de opbrengst van een vleestaks gebruikt moet worden voor inkomensverbetering van laagbetaalden. Want de PvdA, legde Thijssen als standpunt van zijn nieuwe werkkring uit, wil wel dat vlees voor lage inkomens betaalbaar blijft.
Voor meerdere uitleg vatbaar blijkt een oproep in het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie, de partij van demissionair landbouwminister Schouten. Er staat: 'de werkelijke prijzen worden getoond bij het schap in de supermarkt'. Dat kan een soort schaduwprijs betekenen, die een consument niet in het echt bij de kassa afrekent.
Biologisch vlees uitgezonderd
Maar een vleestaks voor gewoon vlees en niet voor biologisch vlees is dubbelop fraudegevoelig, volgens het EY-rapport 'De (on)mogelijkheden van een verbruiksbelasting op vlees'. Bij een tariefdifferentiatie tussen biologisch en niet-biologisch vlees van een Nederlandse vleestaks schat EY de kans op fraude 'hoog' in. 'Omdat wij begrijpen dat er op dit moment geen opsporingscapaciteit beschikbaar om fraudegevallen op te sporen'. EY ziet dan een scenario voor zich vergelijkbaar met fraudes waarin paardenvlees als rundvlees werd verkocht.
Centrale Organisatie voor de Vleessector
Om fraude te voorkomen en handhaving en effectiviteit mogelijk te maken, is een vleestaks volgens EY alleen in Europees verband mogelijk. Daarmee evenaart EY het standpunt van de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV).
Die lobby wijdde eind vorig jaar een debat aan 'een reële vleesprijs'. Duurder vlees is prima, concludeerde de COV, als de opbrengst naar de boer gaat. Ook dan zou 'invoering van extra beprijzing op basis van maatschappelijke kosten' alleen 'gefaseerd moeten gebeuren voor alle voedingsmiddelen en op Europees niveau'. Niet alleen in Nederland.
Originele link van het artikel: https://fd.nl/economie-politiek/1375920/onderzoekers-invoering-vleestaks-is-onhaalbaar
Comments